Podstawą prawną omawianego zagadnienia jest ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. , art. od 84-87.
Zgodnie z tą ustawą opłatę za usunięcie drzew lub krzewów ponosi posiadacz nieruchomości. Opłatę pobiera organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów (wójt, burmistrz, prezydent, starosta, wojewódzki konserwator zabytków). Opłaty za usunięcie drzew lub krzewów oraz termin ich usunięcia, przesadzenia lub posadzenia innych drzew lub krzewów ustala się w tym właśnie zezwoleniu.
Terminy i przedawnienie
Należy zauważyć, iż organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów odracza, na okres 3 lat od dnia wydania zezwolenia, termin uiszczenia opłaty za ich usunięcie, jeżeli zezwolenie przewiduje przesadzenie ich w inne miejsce lub zastąpienie innymi drzewami lub krzewami, co w praktyce zdarza się bardzo często.
Jeżeli nasze przesadzone drzewa lub krzewy utrzymały żywotność w przeciągu 3 lat od dnia ich przesadzenia lub posadzenia lub z przyczyn niezależnych od nas(!) tej żywotności nie zachowały, opłata ulega umorzeniu.
Jeżeli zaś nastąpiła sytuacja odwrotna, tj. w terminie do 3 lat od dnia przesadzenia lub posadzenia drzewa i krzewy żywotności nie utrzymały, posiadacz nieruchomości jest zobowiązany niezwłocznie do uiszczenia opłaty z tytułu usunięcia drzew lub krzewów.
Jednak generalny termin do uiszczenia opłaty, zgodnie z art. 87 ust. 3 omawianej ustawy, wynosi 14 dni, licząc od dnia, w którym decyzja ustalająca wysokość opłaty stała się ostateczna.
Obowiązek uiszczenia opłaty przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin uiszczenia opłaty. Jednocześnie należy pamiętać, iż organowi, który wydał zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów, nie wolno wydać decyzji w sprawie ustalenia wysokości opłaty, jeżeli od końca roku, w którym usunięto drzewa lub krzewy, upłynęło 5 lat.
Stawki
Stawki opłat za usunięcie drzew zależą od dwóch czynników:
– obwodu pnia,
– rodzaju i gatunku drzewa.
Jeżeli idzie o obwód pnia należy pamiętać o 2 rzeczach:
– obwód mierzymy na wysokości 130 cm,
– jeżeli drzewo rozwidla się na wysokości poniżej 130 cm, każdy pień traktuje się jako odrębne drzewo.
Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Środowiska w sprawie stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów oraz stawek kar za zniszczenie zieleni na rok 2013, stawki opłat nie mogą przekraczać za jeden centymetr obwodu pnia kwoty:
– 328,34 zł- przy obwodzie do 25 cm;
– 498,61 – przy obwodzie od 26 do 50 cm;
– 778,33 zł – przy obwodzie od 51 do 100 cm;
– 1216,14 zł – przy obwodzie od 101 do 200 cm;
-1824,21 zł – przy obwodzie od 201 do 300 cm;
– 2553,88 zł – przy obwodzie od 301 do 500 cm;
– 3283,56 zł – przy obwodzie od 501 do 700 cm;
– 4256,49 zł – przy obwodzie powyżej 700 cm.
Co do rodzaju i gatunku drzewa „tańsze” są:
– topola, olsza, klon jesionolistny, wierzba, czeremcha amerykańska, grochodrzew – 13, 16 zł,
– kasztanowiec, morwa, jesion amerykański, czeremcha zwyczajna, świerk
pospolity, sosna zwyczajna, daglezja, modrzew, brzoza brodawkowata, brzoza
omszona – 35,78 zł,
– Dąb, buk, grab, lipa, choina, iglicznia, głóg – forma drzewiasta, jarząb, jesion
wyniosły, klon z wyjątkiem klonu jesionolistnego, gatunki i odmiany ozdobne
jabłoni, śliwy, wiśni i orzecha, leszczyna turecka, brzoza (pozostałe gatunki
i odmiany), jodła pospolita, świerk (pozostałe gatunki i odmiany), sosna
(pozostałe gatunki i odmiany), żywotnik (wszystkie gatunki), platan klonolistny,
wiąz, cyprysik – 87,04 zł.
Z kolei „najdroższe” to:
– jodła (pozostałe gatunki i odmiany), tulipanowiec, magnolia, korkowiec,
miłorząb, metasekwoja, cis, cypryśnik, bożodrzew – tutaj stawka to aż 328,34 zł.
Jak już wspomniano, powyższe stawki ustalone są za 1 cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm.
Nadto, stawka za usunięcie jednego metra kwadratowego powierzchni pokrytej krzewami wynosi 243,22 zł.
Kiedy nie płacić
Nie pobiera się opłat za usunięcie drzew:
– na których usunięcie nie jest wymagane zezwolenie ,
– na których usunięcie osoba fizyczna uzyskała zezwolenie na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej,
– jeżeli usunięcie jest związane z odnową i pielęgnacją drzew rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków,
– które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych lub funkcjonowaniu urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego,
– które zagrażają bezpieczeństwu ruchu drogowego oraz kolejowego albo bezpieczeństwu żeglugi,
– w związku z przebudową dróg publicznych i linii kolejowych;
– które posadzono lub wyrosły na nieruchomości po zakwalifikowaniu jej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane;
– z terenów zieleni komunalnej, z parków gminnych, z ogrodów działkowych i z zadrzewień, w związku z zabiegami pielęgnacyjnymi drzew i krzewów;
– które obumarły lub nie rokują szansy na przeżycie, z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości;
– topoli o obwodzie pnia powyżej 100 cm, mierzonego na wysokości 130 cm, nienależących do gatunków rodzimych, jeżeli zostaną zastąpione w najbliższym sezonie wegetacyjnym drzewami innych gatunków;
– jeżeli usunięcie wynika z potrzeb ochrony roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową lub ochrony siedlisk przyrodniczych;
– z grobli stawów rybnych;
– jeżeli usunięcie było związane z regulacją i utrzymaniem koryt cieków naturalnych, wykonywaniem i utrzymaniem urządzeń wodnych służących kształtowaniu zasobów wodnych oraz ochronie przeciwpowodziowej w za-kresie niezbędnym do wykonania i utrzymania tych urządzeń.
Powyższe wytyczne stosuje się odpowiednio do usuwania krzewów.
Jak widać opłaty za usunięcie drzew i krzewów potrafią być porażające. Z drugiej strony, prawidłowe przesadzenie lub posadzenie drzew lub krzewów jest gwarancją tego, że finansowy obowiązek zostanie nam umorzony. W tym celu wystarczy dbać o zieleń i (pozwolę sobie na chwilę odejść od ustawy) wziąć sobie do serca piękne słowa: „ Nie odziedziczyliśmy Ziemi po przodkach, pożyczyliśmy ją od naszych dzieci”. W kolejnym artykule zostanie poruszona kwestia administracyjnej kary pieniężnej w kontekście ustawy o ochronie przyrody.
